# Неъматњо ба кадом гуруњњо таќсим мешаванд.
– иктисодї, ичтимої;
+ табии, иктисодї;
– иќтисодї, хочагидорї;
– хољагидорї, табии;
– иќтисодї инсонї.
# Дар замони Сомониён илми иќтисодї бо кадом ибора корбурд мешуд:
– Назарияи иктисоди;
+Тадбири манзил;
– Таксимоти мењнат;
– Осор-ул-боќия;
– Иќтисоди сиёсї
# Аќидаи «Мулкњо ба худованд тааллуќ дорад, ба бандагон барои рузгузаронї ва фаъолият пешнињод карда мешавад… Бандагони мусулмон бояд аз дороии мулки хеш закот супоранд» дар кадом китоб омадааст:
+ Китоби мукаддаси «Куръон»
– Китоби зардуштии «Авесто»
– Китоби «Архашастра»
– Китоби «Тадбири манзил»-и А.Сино
– Китоби «Назарияи иќтисодї»
# «Тадбири манзил» мансуби кадом муттафакири халќи тољик мебошад:
– Закариёи Розї;
– Абурайњони Берунї;
+ А.Ибни Сино;
– Ал-Форобї
# «Закот» дар китоби муќаддаси «Ќуръон» аз тарафи ки ва барои кадом табаќаи љамъият оварда шудааст:
– аз подшохон ба раият;
+ аз молу мулки дороён ба фаќирону бепарастон;
– аз соњибмулкон ба сарбозон;
– аз тарафи давлат ба дороён.
# Мафњуми иќтисодиёт ин:
– хариду фуруш;
– хољагии бозорї;
– хољагии ќишлоќ;
– Системаи бонки;
+ Идораи хољагии хонагї
# Мафхуми «иќтисодии сиёсї» ба кадом намояндаи иќтисодчии классик тааллуќ дорад:
– А.Смит;
– Д.Рикардо;
+ А.Монкреттен,
– К.Маркс,
– Аристотел
# Дар замони муосир илми иктисодї номи зеринро дорад:
– Иктисоди сиёси;
+ Назарияи иктисоди;
– Сиёсати иктисоди;
– Иктисоди назарияви;
– Илми иктисоди.
# Дар адабиёти Ѓарб илми иктисодї номи зеринро гирифт:
– Модернизм;
– Классицизм;
– Марксизм;
– Анахронизм;
+ Экономикс.
# Фаъолияти хочагидории натурали чиро меомузонад.
+ фаъолияти хочагидорї соњаи фаъолияти одамон барои ќонеънамоии неъматњои зарурї;
– ташкил намудани мањсулот барои фаъолияти хољагии љамъият;
– истехсоли неъматњои иктисодии одамон аз муњити атроф;
– ташкил намудани истењсолотро мефањмонад.
# Яке аз таърифҳои пурраи предмети «Назарияи иқтисодї»-ро интихоб намоед:
– љараёни истеҳсолот ва ивазкунии молҳо;
– пул, низоми бонкї ва сармоя барои бой гардонидани давлат ва љамъият
– бойигарии миллии мамлакат ва ахолии он
+ роҳҳои истифодаи захираҳои маҳдуд барои талаботи беинтиҳои одамон аз љониби љамъият
# Кадоме аз ин таърифҳо ба предмети «Назарияи иқтисодї» муносибат дорад?
– самаранокии истифодаи захираҳо;
– номаҳдудияти захираҳои истеҳсолї
+ таъминоти талаботи инсон;
– номаҳдудии бойигариҳои иқтисодї.
# Вазифаҳои асосии «Назария иқтисодї» дар чист?
+ такрористеҳсол ва тақсимот;
– дарксозї ва амалнамої;
– назорат ва ҳавасмандгардонї
– методологї ва ахборотї.
# Омилњои истењсолот ба чанд унсури асосї таќсим мешавад:
+ ба чор унсур (мехнат, замин, сармоя фаъолияти сохибкори):
– ба шаш унсур (мењнат, замин, сармоя фаъолияти соњибкорї, технологї, )
– ба њашт унсур (мењнат, замин, сармоя фаъолияти соњибкорї, технологї, иттилоотї. энергетики, экологї)
– ба панљ унсур (мењнат, замин, сармоя, фаъолияти соњибкорї, технологї, )
# Кадом омили истехсолот хамчун иктисоди , ки ба предмети мехнат таъсир расонида эхтиёчоти одамонро конеъ менамояд, ин:
– омили мењнат;
– омили сармоя;
– фаъолияти соњибкорї;
+ воситањои мењнат
– воситањои истењсолї
# Дар мехнат се лањзаи асосї људо шуда меистад:
– микродараља, мењнат, воситаи мењнат;
– мехнат, предмети мењнат, воситаи мењнат;
– воситаи мењнат, сармоя, омили табии;
+ предмети мењнат, сармоя, замин;
– замин, мењнат, моњона.
# Фаҳмиши талабот:
– объективї;
– объективию субъективї
– субъективї
+ њамаи љавобҳо дурустанд.
# Сарвати иқтисодї:
– маҳдуд ;
– харољотҳо ва захираҳоро талаб
мекунад;
– дар љараёни истеҳсолот тавлид мешавад;
+ ҳамаи љавобҳо дурустанд
#Мафҳуми асосии моликият барои иқтисодчї инҳоянд:
+ истифода ва ихтиёрдории сарват;
– идоракунии сарват;
– гирифтани фоиз;
– азхудкунии сарват;
# Моликияти саҳҳомї якљоя вуљуд дорад бо:
+ моликияти шахсї;
– молликияти гурўҳї
– моликияти љамъиятї
– моликияти кооперативї
# Яке аз шароитҳои пайдоиши истеҳсолоти молї ин аст:
– тақсимоти меҳнат;
– пайдоиши тилло;
– моликияти шахсї ба натиљаҳои истеҳсолот
+ истеҳсолот барои талаботи худ.
# Нархи мол вобаста ба назарияи бозории нарх- ин:
+ баҳои объективии манфиатнокии мол;
– ивазшавии мол;
– ифодаи арзиши пулии мол;
– баҳои субъективии манфиатнокии мол аз тарафи харидор.
# Ҳангоми ченкунии нархи мол пул чунин вазифаро иљро менамояд:
– воситаи муомилот;
– воситаи андухт
+ ченаки арзиш;
– љамъоварии сармоя
# Банкнотаҳо ин:
– ўҳдадории қарзии бонкҳои тиљоратї;
– ўҳдадории қарзии бонки марказї;
+ қоғазҳои қимматноки давлатї;
– билетҳои бонкї.
# Назарияи рафтори истеъмолкунанда пешниҳод менамояд, ки:
+ истеъмолкунанда кўшиш менамояд як қисми даромадашро сарфа созад;
– буљети истеъмолкунанда боинтиҳост;
– истеъмолкукнанда кўшиш менамояд моли аз ҳама арзонро дастрас намояд.
– истеъмолкунанда кўшиш менамояд, ки манфиати умумро зиёд кардонад.
# Технология ин:
– олоти мехнат ба ашёи табиат;
– мачмуи ашёхо дар истехсолот;
+ мачмуи донишхо оиди усулхо ва воситахои гузаронидани истехсолот;
– ашёе мебошад, ки аз тарафи инсон ба коркард дучор гардидааст.
# Кадом намуди фаъолиятро- фаъолияти хизматрасони меноманд:
– фаъолияти истењсолии корхонањо, ки ба коркарди мањсулот машѓуланд;
– фаъолияти нави хољагидорї бо дастовардњои нави технологї;
+ фаъолияти максадноки инсон, ки натичаи фоидаи он дар вакти кор маълум мегардад ва бо каноатмандии ягон намуд талабот вобаста аст;
– инфрасохтори махсуси хочагидори,таъминкунандаи шароитхои умумиистехсолот ва фаъолияти хаётии одамон.
# Таснифи масоили «фармонвари хонавода»,»љойнишини вай», «раиси хонавода», «коргузор». «корфармо» дар кадом асар оварда шудааст:
– Китоби мукаддаси «Куръон»
– Китоби «Авесто»
+Китоби «Тадбири манзил»
– Китоби Архашастра.
# Омилхои истехсолот ба таври зерин таксим мешаванд.
– мехнат, неъматњои моддї, табии;
+ табии, моддї, инсонї;
– инсонї, воситањои мењнат, олоти мењнат;
– инсонї , табии, моддї;
– табии, моддї, воситањои мењнат.
# Ба омилхои мехнат дохил мешаванд:
+ шароитхои табии истехсолот;
– маводњои моддї, неъматњои фоидаовар;
– донишњои зарурии техналогия;
– тахнология, воситахои мењнат;
– воситањои мењнат, неъматњои фоидаовар
# Мехнат чист:
– таъсири инсон ба предмети мехнат
+ амалиёти бошууронаи инсон бахри тавлиди неъматхои зарури;
– ќонеънамоии талаботи инсон;
– ба вучуд овардани неъматхои модди
# Дар истехсолот се дарача чудо шуда меистад:
– мењнат, макродараља, микродараља;
– мењнат, моњона, макродараља;
– микродараља , предмети мењнат, воситаи мењнат;
– макродарача, сармоя, омили табии;
+ мехнат, сармоя, замин.
# Сармоя хамчун омили истехсолот бо кадом хусусият фарк менамояд:
+ он маљмуи ресурсњо ва пулњое мебошад, ки барои ташкил кардани тавлиди молу хизмат ва гирифтани фоида мебошад:
– ин захирањои мењнатї ё худ одамоне, ки ќобилияти корї доранд мебошад;
– ин њамаи он захирањои табиие мебошад , ки барои азнавкорнамои истифода менамоянд, фахмида мешавад.
– он воситаи ѓуннамоии сарват аст;
– он ба истењсолот таъсири мусбї мерасонад.
# Шаклхои сармояро номбар кунед!
– сармояи асоси, сармояи гайриасоси;
+ сармояи асоси ,сармояи гардон;
– сармояи гайриасоси, сармояи гардон.
– сармояи асоси ва истехсоли;
– самояи истехсоли ва гардон
# Ба сармояи асоси дохил мешавад:
– биноњо, сохтмон, ашё, материалњо;
+биноњо, сохтмонњо ,мошинњо, дастгоњњо;
– мошинњо, сўзишворї, энергия;
– сузишворї, энергия, аше, маводњо;
– биноњо,энергия, моњона
# Замин њамчун омили истењсолот чї гуна истифода мегардад:
+ ба маќсадњои гуногун (истифодаи замин, сохтмон, киштукор ва ѓайра);
– барои маблаѓгузории кохонањо ва барои таљдиди онњо;
– истифодабарии заминњои корам, корношоям ва ба даст овардани фоида.
– барои њосил намудани мањсулоти хољагии халќ
– барои маблаѓгузории корхонањо барои сохтмон.
# Фаъолияти сохибкорї чи гуна хусусиятњои фарќкунанда дорад?
– соњибкор њамчун соњиби корхона дар офаридани хусусиятњои њархелаи арзишњои истеъмолї аз њисоби ин ё он омил ва ѓр. тасаввур карда мешавад;
– њамчун фаъолияти махсуси инсон оиди фарохам овардани шароит барои ба њам пайваст кардани мењнату сармоя ва дар асоси таваккат ташкил кардани бизнес;
– истифодабарии њамаи омилњои истењсолот, истифодабарии онњо дар истењсолот ва ба таври дилхоњ ташкил намудани истењсолот ва ба даст овардани фоида;
– ба даст овардани фоидаи шахсї;
+ њамаи дар боло номбаргадида дуруст аст.
# Шаклхои истехсолоти молї чудо мешаванд ба:
– истењсолоти давлатї, моли, сармоявї;
+ истењсолоти оддии молї, истењсолоти молии капиталистї, истењсолоти молии сотсиалистї;
– истењсолоти марксистї, истењсолоти капталистї;
– истењсолоти молии оддї ва истењсолоти мураккаби капиталистї.
# Мол чист?
– натиљаи истењсолот;
– натиљаи мењнат;
– воситаи хариду фуруш;
+ ҳамааш дуруст аст.
# Аз руи хусусияти фуруш бозор ба таври зерин таксим мешавад:
– фондию истеъмолї;
– суѓуртавию асъорї;
– яклухту чакана;
– махаллию минтакавї;
-миллию байналхалќї.
# Моле, ки эквиваленти умуми дорад:
– нефт;
– газ;
– арзиз;
– пахта
– пул
# Системаи бозорхо:
– мањсулоти истеъмолї (мењнат, коркарди илмї, ќоѓазњои ќимматнок), неъматњои маънавї-воситањои истењсолот_хизматрасонї, сармояњои ќарзї- асъорї;
+ њамаи маљмуи шароитњои тараќќиёти субъективї-материалї;
– маъчуи корхои илмию-техники, интелектуали, зехни;
– таъминнамоии истењсоли њама намудњои мањсулот.
# Механизми бозор ин:
– маљмуи амалиёт ва муносибатњо оиди њаракат ва танзим додану ба як маќсад равона намудани фаъолияти субъект ва объектњои иќтисодї;
– ба њам алоќаманд намудани њамаи субьектњои бозорї;
– восита, олот, ё худ фишанги иќтисодие мебошад, ки бо воситаи он унсур (шаклу намуд) ва сегментњои он ба њам пайваст карда мешаванд;
+ њамаи он дар боло овардашуда дуруст мебошанд.
# Таќозо чист?
– доимию устувори субъектњои иќтисодї;
– такроршаванда ва ба њам алокаманди субъектњои иќтисодї;
– ќонеънамоии эњтиёљу дархост ва ниёзмандї нисбат ба неъматњои иќтисодї;
+ њамаи он дар боло овардашуда дуруст мебошад.
# Бозор гуфта чиро меомузонанд?
– љои хариду фуруш, истењсолоти мањсулот;
+ маљмуи ќарорњои хариду фуруши молу хизматњо;
– доираи васеъшавии хољагии молию бозорї;
– доираи васеи хариду фуруш;
– муносибати харидор ва фурушанда
# Вазифахои бозор чист?
– доираи системаи васеъшавии хољагии молию бозорї, алоќамандии соњаи истењсолоту истеъмолот, мубодилаи бозорї;
– алоќамандии фурушанда бо харидор, назорати нарх аз болои мол;
– иљронамоии модии назоратчї аз болои нарх, иљронамоии максадњои фурушандањо аз болои пастнамоии нарх;
– ба њам овардани харидору фурушанда; ба танзим овардани нархи бозорї.
+ њамааш дуруст аст
# Бозори озод чи гуна бозор аст?
– бозори озод дорои муносибатњои озодонаи харидор ва фурушанда;
– бозор аз дахолати давлат ва таъминоти хукукии куњна озод аст;
– бозор имконият медињад, ки харидор моли истеъмолиро бо нархи дастрас харидори намояд;
+ ҳамааш дуруст аст.
# Бозор дар ҳолати мувозинатї қарор дорад, агар:
– пешниҳод аз талабот зиёд бошад;
– пешниҳод аз талабот кам бошад;
+пешниҳод ба талабот баробар бошад;
– нархи бозорї аз нарзи мувозин зиёд бошад
# Нархи мувозини бозорї паст мешавад, агар:
+ талабот кам шавад ва пешниҳод бетағйир монад;
– пешниҳод зиёд гардад ва талабот бетағйир монад;
– талабот зиёд шавад ва пешниҳод бетағйир монад;
– пешниҳод кам гардад ва талабот бетағйир монад.
# Фирма гуфта чи гуна корхонаро меноманд:
– фирма корхонае мебошад, ки дар он коргарон фаъолияти озодонаи истехсоли мебаранд;
+фирма кохонае мебошад, ки дар он сохибкор таваккалхои корхонаро ба уњдаи худ мегирад;
– корхонаи тиљоратие мебошад, ки соњибкор таљрибаи истењсолї мебарад;
– корхонае мебошад, ки дар он коргарон фаъолият мебаранд;
– корхонае мебошад, ки соњиби корхона таљриба мегузаронад.
# Раќобат гуфта чиро меноманд:
– муборизаи дорандагорни моли хусусї барои тоќатпазирии иќтисодиёт;
+ раќобати байни иштироккунандагони хољагии бозорї барои шароити бењтари истењсолот, хариду фуруши молњо ва ѓайра;
– мустаќилияти дарандагони мол оиди истењсоли молњои талаботии мардум;
– мусобикаи байни сохибони корхона;
– мустаќилияти соњибони корхона оиди истехсоли мол.
# Ба усули рақобати одилона дохил мешавад:
– фурўши маҳсулот бо нархҳои аз харољотҳои истеҳсолї паст;
+ паст кардани нарх ҳангоми паст шудани харољотҳои истеҳсолї
– баланд бардоштани сифати маҳсулот;
– нусхабардории ноодилонаи молҳо
# Агар фирма дар бозори рақобати комил амал карда, пешниҳоди моли худро кам намояд, пас:
– ба пастшавии нархи бозории маҳсулот оварда мерасонад;
– пешниҳоди мол кам мегардад, вале ба нарх таъсир намерасонад;
– ба баландшавии нарх оварда мерасонад.
+ ҳамаи љавобҳо дурустанд.
# Ба олигополия хос аст:
+ истеҳсоли намуди ягонаи мол;
– назорати нарх;
– мављудияти якчанд фурушанда
– дохилшавии озод ба бозор
# Ба чорабиниҳои иќтисодии дастгирии рақобат ва мубозираи зидди монополия аз тарафи давлат дохил мешаванд:
– роҳ надодан ба забоняккунии баландшавии нархҳо;
– ҳавасмандгардонии истеҳсолии молҳои ивазшаванда;
– деменополизатсияи маљбурї;
+ дастгирии фирмаҳои нави миёна ва хурд.
# Ба вазифаҳои бозор дохил мешавад:
– идоракунии истењсолот;
– Таъмини номунтазами истеҳсолот;
– нархгузорї;
+.миёнаравї баёни истеҳсол ва истеъмол
# Ҳалли масъалаи «чї бояд истеҳсол кард» дар иқтисоди бозорї вобаста аст:
– ба худи истеҳсолкунанда;
+ ба ҳаљми талаботи истеъмолкунанда;
– ба қарорҳои ҳукумат
-ба миқдори зарурии захираҳо
# Масъалаи «чї гунна бояд истеҳсол кард» ҳал карда мешавад:
+ дар асоси ҳаљми талаботи истеъмолкунанда;
– дар асоси ҳаљми талаботи истеҳсолкунанда;
– дар асоси ҳаљми талаботи ҳукумат;
– дар асоси махсусгардонии истеҳсолот.
# Дар шароити хољагии бозорї:
+ фаъолияти хољагидории субъектҳои бозор ба воситаи бозор ба амал меояд;
– ахбороти хољагидорї аз тарафи давлат пешниҳод мешавад;
– моликияти шахсї ба љамъиятї иваз мегардад;
– нарх аз тарафи давлат гузошта мешавад.
# Сохиби моликият шахсе, ки кисми зиёди бозорро ба максади боигарї забт менамояд:
+ Монополист;
– Сохибкор;
– Сохиби корхона;
– Истехсолкунанда;
– Сохибкори инфироди
# Концерн, картел, синдикат ва трест ба кадом шакли монополия дохил мешаванд:
+ монополияи сохташуда;
– монополияи легали;
– монополияи табии;
– монополияи умуми;
– монополияи гайрилегали.
# Кадом сохаи иктисодї оиди системаи донишњои назариявию-таљрибавї оиди принсипњо, усулњо, воситањо ва шаклњои идоранмоии истењсолот маълумот медихад:
– сохаи маркетинг;
+ сохаи менечмент;
– сохаи хизматрасони.
– сохаи бозоршиноси;
# Вазифаи асосии сохибкор аз нуктаи назари И.Шумпетер аз чи иборат аст?
+ ба вучуд овардани неъматњо, љорї намудани истењсолоти нав, ишѓоли љой дар бозор, истифодаи ашёи нав, љорї кардани шакли нави ташкили кор;
– истењсоли мањсулот, ишѓоли љойхои озоди бозор, истифодаи ќувваи корї, ба бозор бароварадни мањсулот;
– бидуни ягон вазифа фаъолияти эчодкори намудан;
– ба вучуд овардани љойхои нави корї;
– истењсол намудани молхои ниёзи мардум
# Сохибкор гуфта киро меноманд?
– дорандаи воситахои зиёди пулию моли;
– сохиби корхонаи шахси;
+ ташаббускор, ташкилотчи ва савдогар;
– савдогар ва ташаббускор;
– дорандаи кори шахси
# Мафхуми бизнес чист?
– фаъолияти сохибкорие мебошад, ки барои ба даст овардани фоида мебошад;
+ маънои кор, фаъолият, шуѓл, ки ягон навъи даромад ва фоидаро таъмин менамояд;
– манобеъи иловагию доимии даромад мебошад;
– хариду фуруши молњо ва ба даст овардани фоида;
– самаранок истифода бурдани воситањои истењсолї.
# Шаклхои бизнесро номбар кунед:
+ хурду миёна, калон
– майда, миёна, бузург;
– калон, бузург, монополи;
– ракобати, калон, хурд;
– калон, монополи, миёна.
# фаъолияти бозор ба конунхои зерин итоат менамоянд:
– табиат;
– љамъият;
– физика;
– экономика;
+ талаботу таклифот.
# Сабабхои иќтисодии рафтори молистењсолкунанда :
+ Ќонуни талаботу таклифот;
– Ќонуни раќобат;
– Ќонуни арзиш;
– Назарияи махдудият;
– Назарияи нарх
# Картел ин:
– як қатор иттиҳодияҳое, ки маҳсулоти як намудро истеҳсол мекунанд;
– иттифоқи якчанд корхонаҳои саноатї мебошад, ки дар он иштироккунандагон маҳсулоти худро дар бозор бо ҳиссаи баробар мефурушанд.
+ монополияе мебошад, ки дар он моликияти хусусии гурўҳи соҳибкорон барои воситаи истеҳсолот ташкил карда мешавад.
– Созишномаи муваққатии байни бонкҳо ё корхонаҳо оиди тиљорат ва истеҳсолот.
# Созишномаи муваққатии байни бонкҳо ё корхонаҳо оиди тиљорат ва истеҳсолот ин:
– Картел;
– Трест
– Синдикат;
+ Консерцион
# Литсензия ин:
– иљозатнома барои истеҳсолот;
+ иљозатномаи ҳуқуқи фурўши мол;
– Ҳуқуқи доду гирифти мол;
– Созишномаи байни ширкатҳо.
# Монополист ин:
– соҳиби корхонаи истеҳсолї;
+ соҳиби моликияти шахсї
– Соҳиби корхонаҳои як соҳа;
-Корхонаҳои истеҳсолии як намуди мол
# Даромади умумї ин:
– даромад аз фурўши маҳсулот тарҳи харољотҳои иқтисодии истеҳсолот;
– арзиши пули ҳамаи маҳсулоти истеҳсолгардида
– даромаде, ки аз фурўши воҳиди ниҳоии маҳсулоти фурўхташуда гирифта шудааст;
+ даромаде, ки аз фурўши ҳамаи маҳсулот ба даст омадааст.
# Даромади миёна ин:
– даромади иловагие, ки аз фурўши воҳиди иловагии маҳсулот ба вуљуд омадааст;
– даромаде, ки фирма ба хисоби миёна дар як сол гирифтааст;
– даромаде, ки фирма ба ҳисоби миёна аз фурўши маҳсулот ба даст овардааст;
+ фарқияти байни даромад аз фурўш ва харољоти миёнаи истеҳсолот.
# Ба бозори мутлақо рақобатноки меҳнат хос аст:
– таъсири иттифоқхои касаба ба дараљаи музди меҳнат
– ахбороти пурра оид ба љойҳои кори холї ва дараљаи музди меҳнат
– идоракунии бозори меҳнат аз тарафи давлат;
+ баробарии шароити хариду фурўши қувваи корї.
# Фарқияти замин аз дигар омилҳои истеҳсолот дар он аст, ки вай:
+ миқдоран маҳдуд аст;
– такрористеҳсолшаванда аст;
– љой иваз намекунад;
– баҳои арзиши надорад.
# Сармоя дар намуди зерин даромад меорад:
– фоида;
+ фоиз;
– рента;
– дивидент.
# Даромад гуфта чиро дар назар доранд?
+ даромади истехсолкунанда аз фаркияти аслии мол муайян мегардад;
– фоидаи фирма мебошад, ки дар намуди сармоя истифода мегардад;
– фоидаи махсулоти истехсолшудаи фирма мебошад;
– даромади истехсоли;
– фаркияти даромади корхона ва фирма.
# Даромади истехсолкунанда чист?
– истехсолоти яклухти махсулот;
+ даромади мачмуии махсулот ва таъсири он ба фуруши мол;
– фаркияти байни нархи яклухт ва арзиши мол;
– даромад аз фуруши мол;
– даромад аз фоида
# фаъолияти бозор ба ќонунњои зерин итоат менамоянд:
-табиат;
– чамъият;
– физика;
– экономика;
+ талаботу таклифот
# Сиёсати фискали гуфта чи гунна сиёсатро меноманд:
– сиёсати сохторї;
+ сиёсати давлати;
– бењгардонии вазъи иќтисодї;
– љараёнњои андозї;
– пардохтњои иљтимої.
# Шаклњои муайяни фаъолияти муносибатњои бозорї чунин аст:
-воситањои мењнат, предмети мењнат ва нарх;
– рафтори истеъмолкунанда ва фурушанда, нарх, ракобат.
– ракобат, воситахои мехнат, нарх;
– нарх, предмети мехнат , ракобат;
– рафтори истеъмолкунанда, воситаи мењнат, сармоя.
# Мохияти конуни арзиш аз он иборат аст, ки асоси тартиби молхои мубодилавиро муайян менамояд:
– ракобат;
– органњои давлатї;
+ арзиши бозорї;
– воситањои иттилоот;
– реклама.
# Конуни арзиш вазифахои зеринро ичро менамояд:
+ методологи, хавасмандгардони, танзимкунанда;
– дигаргунсозињои ќатъї, дифференсионї,
-њавасмандгардонї, дигаргунсозињои ќатъї, методологї;
– њавасмандгадонї, таќсимкунанда, дифференсионї.
# Сабабхои иктисодии рафтори молистехсолкунанда :
+ Ќонуни талаботу таклифот;
– Ќонуни раќобат;
– Ќонуни арзиш;
– Назарияи мањдудият;
– Назарияи нарх
# Фаъолияти пурсамари сохибкорї аз чунин омилњо вобаста аст:
– муњити ињотагардидаи бозорї ва ќонунгузорї;
– дохилию берунї;
– иќтидори зењнї ва роњбарї карда тавонистан;
– сиёсати иќтисодию андозї;
+ идора карда тавонистан ва дониши маркетинги.
# Корхонае, ки дар асоси шартнома якчанд шариконро муттањид месозад, ин:
– Корпоратсия;
+ Љамъияти аксионерї;
– Љамъияти њамкорї;
– Корхонаи шахси;
– Корхонаи давлати.
# Органхои болоии хукуматии чамъияти аксионери иборат аст аз:
– Идора;
– Шурои директорон;
+ Маљлиси аксионерон;
– Шурои назорати;
– Президент
# Низоми мачмуии ташкили истехсолот, таъмин ва идоранамои ин:
+Менежмент;
– Маркетинг;
– конъюктура;
– нархгузорї;
– бозоршиносї
# То мехнат музди кор чунин хисоб мешавад:
– пардохт барои мењнат;
– фоидаи тиљоратї;
– даромади шахсї;
+.нархи ќувваи корї;
– даромади оилави.
# Дар мењнат музди кор чунин њисоб карда мешавад:
+ пардохт барои мењнат;
– фоидаи тиљоратї;
– даромади шахсї;
– нархи кувваи кори;
– даромади оилавї.
# Даромади шахси хукукї ё воќеї, ки барои моликияти замин њуќуќ доранд, ном дорад:
– фоиз;
– фоидаи тиљоратї;
– воситаи мењнат;
+ рента;
– предмети мехнат.
# Муносибати асъори миллї бо асъори дигар мамлакатњо ном дорад:
– воњиди пули миллї;
+ мубодилаи асъор;
– эмиссияи пулї;
– миќёси нархњо;
– инфлятсия.
# Илми бозоршиносї чї ном дорад?
+ Маркетинг;
– Менеджмент;
– Назарияи иктисоди;
– Иќтисодшиносї;
– Бозоршиноси.
# Музди кор ин:
– массаи неъмату хизматрасониҳои реалї;
+ нархе, ки барои истифодабарии меҳнат дар муддати муайяни вақт мебошад;
– њаљми талабот ба меҳнат;
– адои меҳнати баробар.
# Музди кор чанд хел мешавад:
– музди кори номиналї ва људронї
– музди кори истеъмолї ва истеҳсолї;
+ музи кори реалї ва номиналї;
– музди кори меҳнат ва адои хизмат.
# Маблағгузории фирма барои таљдид (азнавкунї)-и техника ва технология аз кадом намуди сармоя људо мешавад:
– аз сармояи гардон;
+ аз сармояи асоси;
– аз ҳар ду намуди сармоя;
-љавобҳо дурустанд.
# Унсурҳои иловагии омилҳои истеҳсолот:
– технология, экология;
– энергетика, иттилоот;
– иттилоот,технология;
+ њамаи љавобњо дуруст аст.
# Менељмент ин:
– бозоргонї;
+ мудирият(идора);
– сармоягузорї;
– таљдид.
# Маркетинг ин:
+ бозоргонї;
– мудирият(идора);
– сармоягузорї;
– таљдид
# Шарҳи дурусти «Идораи хољагии хонагї»- ин:
– чорводорї;
+ иқтисодиёт
– истеҳсолот;
– савдо.
# Унсурҳои асосии омилҳои истеҳсолот:
– соҳибкорї, технологї, иттилоот,энергетикї
– замин, сармоя, технология, иттиллоот;
+ меҳнат, замин, сармоя, соҳибкорї;
– экологї,меҳант, сармоя,иттилоот,
# Маљмўи донишҳо оиди усулҳо ва воситаҳои гузаронидани истеҳсолот ин :
+ технология;
– фаъолияти соҳибкорї;
– иттилоот;
– истеҳсолот.
# Маљмўи ресурсҳо ва пулҳое, ки барои ташкил кардани тавлиду молу хизмат ва гирифтани фоида мебошад, ин:
+ сармоя;
– замин,
– соҳибкорї;
– сарвати табии.
# Биноҳо, мошинҳо, сохтмонҳо,дастгоҳҳо дохил мешавад ба:
– сармояи гардон;
+ сармояи асосї;
– сармояи ѓайриасосї;
– сармояи истеҳсолї.
# Заминро бо кадом мақсадҳо истифода мебаранд:
– барои кишту кор;
барои сохтмон;
– барои истифодабарї;
+ њамаи љавобҳо дурустанд.
# Маљмўи амалиёт ва муносибатҳо оиди ҳаракат ва танзим додану ба як мақсад равона намудани фаъолияти субъект ва объектҳои иқтисодї дохил мешавад ба:
– хариду фурўш;
+ механизми бозор;
– истеҳсолот;
– фаъолияти соҳибкорї.
# Маљмўи қарордодҳои хариду фурўши молу хизматҳо дохил мешавад ба:
+ омўзиши бозор;
– омўзиши соҳибкорї;
– омўзиши маркетинг;
– омўзиши менељмент.
# Доираи васеъшавии системаи хољагии молию бозорї, алоқамандии соҳаи истеҳсолоту истеъмолот, мубодилаи бозорї дохил мешавад ба:
– ба вазифаи соҳибкор;
+ ба вазифаҳои бозор;
– ба вазифаҳои рақобат;
– ба вазифаҳои монополия;
# Ба монополияи сохташуда дохил мешавад:
– Концерн;
– Картел;
– Синдикат ва Трест.
+ њамаи љавобҳо дуруст аст.
# Ташаббускор, ташкилотчї, савдогар ба кадом намуди фаъолият дохил мешавад:
– Менељерї;
– Соҳибкорї;
– Савдогарї,
– Коргарї
# Пул чи гуна мол аст:
+ моле, ки эквиваленти умумї дорад;
– моли истеҳсолї;
– моли додугирифт;
– ќобилияти харидорї доштан.
# Кадом намуди бизнес хусусияти ноустуворї дорад:
– хурд;
– калон;
+ миёна;
-ягон таи онҳо.
# Микроиқтисод чиро меомўзад:
-шумораи кормандон дар хољагии халқ;
+ давраҳои иқтисодї;
– дараљаи умумии нарх;
– омилҳое, ки талаботи молҳои људогонаро муайян менамоянд.
# Макроиқтисод чиро меомўзад:
– иқтисодиёти мамлакатҳоро меомўзад;
– дараљаи нархҳои бозориро меомўзад;
– шуғли пурраи кормандонро меомўзад;
+ истеҳсолот ва тақсимотро меомўзад.
# Фаҳмиши талабот:
– объективї;
субъективї;
объективию субъективї;
+ њамаи љавобҳо дурустанд.
# Сарвати иқтисодї:
– мањдуд;
– дар љараёни истеҳсолот тавлид мешавад;
– харољотҳо ва захираҳоро талаб мекунад.
+ ҳамаи љавобҳо дурустанд
# Вазифаҳои асосии соҳибкор иборат аст аз:
– ҳамљоякуни омилҳои истеҳсолот дар як љараёни истеҳсолї;
– љустуљўи роҳи самараноки ҳамљоясозии омилҳо, ки фоидаро дар назар дорад;
– љавобгарии моддї. Таваккалї
+ҳамаи љвобҳо дурустанд.
# Намудҳои моликият чанд хел мешаванд:
– чор хел: шахсї,ҳуқуқи,ғайришахсї, љамъиятї;
+ ду хел: шахсї ва љамъиятї;
– се хел: шахсї, ғайришахсї, давлаї.
– ягон хел намешавад.
# Маҳсулоте, ки барои фурўш истеҳсол карда мешавад:
– пул;
– моликият,
+ мол;
– технология.
# Воситае, ки аз як мол ба моли дигар ё ба пул иваз мешавад:
– мубодила;
+ нарх;
– пул;
– меҳнат.
#Моле, ки баробарвазнии (эквивалентии) тамоми молҳои дигарро ифода карда, фурўшанда ба сифати воситаи пардохт мегирад:
+ пул;
– нарх ;
– меҳнат;
– сармоя.
# Вазифаҳои пул:
– ченаки арзиш;
– воситаи муомилот
– воситаи андўхт ва пардохт
+ љавобњо дурустанд.
# Нархи мол вобаста ба назарияи бозории нарх- ин:
+ баҳои объективии манфиатнокии мол;
– ивазшавии мол;
– ифодаи пулии арзиши мол;
– баҳои субъективии манфиатнокии мол аз тарафи харидор.
# Вазифаи пул ҳангоми ченкунии нархи мол:
– воситаи муомилот;
– воситаи андўхт;
+ ченаки арзиш;
– љамъоварии сармоя.
# Унсурҳои асосии бозор инҳоянд:
– талабот;
– пешниҳод;
нарх ва рақобат
+ љавобҳо дурустанд.
# Мувофиқи қонуни талабот- агар нарх дар бозор баланд шавад ,пас:
+ талабот ба мол кам мешавад;
– талабот зиёд мегардад.
– талабот бетағйир мемонад.
– талабот пасту баланд мешавад.
#Мувофиқи қонуни талабот – агар дар бозор нарх паст шавад, пас:
– талабот ба мол кам мешавад;
+ талабот ба мол зиёд мегардад;
– бетағйир мемонад;
– паст мефарояд.
# мувозинати бозорї ин:
– баробарии молу маҳсулот;
– нархи мувозини молҳо;
+ талаботи бозор бо пешниҳод баробар аст.
– қобилияти харидорї доштан.
# Сохтори бозор, ки моли дигари ивазшаванда надорад, як фурўшанда ба тамоми харидорон молро пешниҳод менамояд, ин
– монополияи тоза;
– монополияи комил;
– монополияи нокомил,
+ рақобати монополї.
# Ба усули рақобати одилона дохил мешаванд:
– фурўши маҳсулот бо нархҳои аз харољотҳои истеҳсолї паст;
+ паст кардани нарх ҳангоми паст шудани харољотҳои истеҳсолї;
– баланд бардоштани сифати маҳсулот;
– нусхабардории ноодилонаи молҳо.
# Рақобати комил ифода менамояд:
+ дар бозор истеҳсолкунандагони бисёри молҳои гуногун мављуданд;
– танҳо як харидори маҳсулоти номбурда мављуд аст;
– мамониатҳои дохилшавї ба бозор вуљуд надорад:
– ахбороти фурўшандагон ва харидорон оид ба бозор маҳдуд аст.
# Ба олигополия хос аст:
– назорати нарх;
+ истеҳсоли намуди ягонаи мол;
– мављудияти якчанд фурўшанда;
– дохилшавии озод ба бозор.
# Нархгузории озод дар натиљаи чї ба вуљуд меояд:
– дар натиљаи бисёристеҳсолї
– дар натиљаи пастшавии нархи молҳо
– дар натиљаи баланд будани сифати маҳсулот
+ таъсири талабот ва пешниҳод.
# Барои иқтисоди бозорї хос аст:
– азхудкунии моликияти давлатї;
– рақобат;
– љавобгарии давлат ба натиљаи фаъолияти хољагидорї;
+озодии иқтисодии истеҳсолкунандагон ва истеъмолкунандагон.
# Вазифаи бозор ин:
– идоракунии истеҳсолот;
– нархгузорї;
– таъмини номунтазами истеҳсолот;
+ миёнравї байни истеҳсол ва истеъмол
# Сармояи асосї:
– дар як давраи истеҳсолот фаъолият менамояд;
– арзиши худро пурра ба маҳсулоти тайёр мегузаронад;
+ арзиши худро қисм ба қисм ба маҳсулоти тайёр мегузаронад;
– шакли натуравї-модди худро дигар менамояд:
# Сармоя дар намуди зерин даромад меорад:
+ фоида;
– рента;
– фоиз;
– дивидент.
# Неъматњо ба чанд гуруњ таќсим мешаванд.
+ табии, иктисодї;
– иќтисодї, хочагидорї;
– хољагидорї, табии;
– иќтисодї инсонї.
– иктисодї, ичтимої;
# Илми иќтисодї дар замони Сомониён чї гуна корбурд мешуд:
– Назарияи иктисоди;
– Таксимоти мењнат;
– Осор-ул-боќия;
– Иќтисоди сиёсї
+Тадбири манзил;
# Аќидаи «Мулкњо ба худованд тааллуќ дорад, ба бандагон барои рузгузаронї ва фаъолият пешнињод карда мешавад… Бандагони мусулмон бояд аз дороии мулки хеш закот супоранд» дар кадом китоб омадааст:
– Китоби зардуштии «Авесто»
– Китоби «Архашастра»
– Китоби «Тадбири манзил»-и А.Сино
– Китоби «Назарияи иќтисодї»
+ Китоби мукаддаси «Куръон»
# Китоби «Тадбири манзил» мансуби:
– Закариёи Розї;
– Абурайњони Берунї;
– Ал-Форобї
+ А.Ибни Сино;
# Дар китоби муќаддаси «Ќуръон» «Закот» барои ки оварда шудааст:
– аз подшохон ба раият;
– аз соњибмулкон ба сарбозон;
– аз тарафи давлат ба дороён.
+ аз молу мулки дороён ба фаќирону бепарастон;
# Мафњуми иќтисодиётро номбар намоед , ин:
– хариду фуруш;
– хољагии бозорї;
+ Идораи хољагии хонагї
– хољагии ќишлоќ;
– Системаи бонки;
# «Иќтисодии сиёсї» ба кадом намояндаи иќтисодчии классик тааллуќ дорад:
– А.Смит;
– Д.Рикардо;,
– К.Маркс,
-Аристотел
+ А.Монкреттен
# Илми иктисодї дар замони муосир номи зеринро дорад:
– Иктисоди сиёси;
– Сиёсати иктисоди;
– Иктисоди назарияви;
– Илми иктисоди.
+ Назарияи иктисоди;
# Мувофиқи қонуни талабот- агар нарх дар бозор баланд шавад ,пас:
– талабот зиёд мегардад.
– талабот бетағйир мемонад.
– талабот пасту баланд мешавад.
+ талабот ба мол кам мешавад;
